Okres adaptacji dziecka w przedszkolu zależny jest od wielu czynników i trudno jest określić, jak długo będzie ten okres trwał oraz jak będzie przebiegał – to proces indywidualny każdego dziecka. Dla niektórych dzieci trwa on np tydzień, dla innych pełna adaptacja zajmie miesiąc czasu lub nawet dłużej. Rodzice powinni mieć na uwadze, iż rozpoczęcie uczęszczania dziecka do przedszkola jest dla niego dużym wyzwaniem. Ważne jest, aby w tym czasie rodzice w pełni współpracowali z nauczycielami, aby zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa i optymalny start do życia przedszkolnego oraz aby informowali dziecko o planowanych zmianach i korzyściach wynikających z nowej sytuacji.

Okres adaptacyjny – co przeżywa moje dziecko?

Dziecko rozpoczynające uczęszczanie do przedszkola zmierzyć się musi w początkowym okresie z wieloma trudnościami. Adaptacja jest dla niego wyzwaniem, jednak większość dzieci z pomocą i zaangażowaniem swoich rodziców, przechodzą przez ten okres łagodnie i z sukcesem. Ogromnie ważna jest współpraca rodzica z opiekunami, ich zdecydowanie, zaufanie. Ważne jest, aby rodzice swoją postawą wzbudzali poczucie bezpieczeństwa u swojego dziecka oraz jego ciekawość i otwartość na nowe doświadczenia.

Lęk separacyjny u dzieci pojawia się około 7 miesiąca życia i trwa mniej więcej do wieku szkolnego. Jest czymś normalnym, pojawia się u każdego dziecka bez wyjątków.
Rozpoczęcie uczęszczania dziecka do przedszkola wiąże się niekiedy z pierwszą separacją dziecka od matki. Niektóre dzieci mają już za sobą doświadczenia separacyjne, takie jak pozostawanie z dziadkami,w żłobku, z opiekunką, czy innymi osobami. Dzieci, które wcześniej uczęszczały do żłobka, najczęściej nie mają problemów z adaptacją do przedszkola.

Dzieci w wieku powyżej 2 lat naturalnie wykazują chęć do tworzenia nowych relacji społecznych i chętnie wchodzą w grupę społeczną – to czas, kiedy dziecko przechodzi ze stadium zabawy indywidualnej do zabawy wspólnej a potem grupowej, dlatego w tym właśnie czasie przebywanie w grupie rówieśniczej jest kluczowe dla jego rozwoju.

Rozpoczęcie edukacji przedszkolnej to bardzo ważny etap w życiu dziecka a także rodzica. To pierwszy krok do dorastania, początek nowych, ważnych relacji oraz początek doświadczeń edukacyjnych przez zabawę. Edukacja przedszkolna ma kluczowe znaczenie dla późniejszego rozwoju i sukcesów szkolnych dziecka, dlatego też rodzice mający poczucie, iż przedszkole to nowe doświadczenie potrzebne dziecku, ułatwią mu swoją postawą start w nowym środowisku.

Dzieci w czasie adaptacji przedszkolnej przeżywają dużo emocji, których jeszcze nie potrafią nazwać. Może to być lęk, niepokój, zdenerwowanie, stres, zirytowanie – najczęściej nie umiejąc ich rozpoznać i nazwać a co za tym idzie nie rozumiejąc ich wyrażają je płaczem. Rodzice oraz opiekunowie muszą być czujni na tyle, aby rozpoznać i wytłumaczyć dziecku co może odczuwać i jakie może mieć trudności. Najbardziej wartościową pomocą, którą mogą dać swojemu dziecku rodzice oprócz własnego opanowania i spokoju to wytłumaczenie sytuacji oraz emocji z nią związanych, a co za tym idzie, rozwianie niepokojów dziecka. Boimy się bowiem nowości, tego, czego nie rozumiemy i nie znamy. Czas adaptacji, to czas poznawania, dzięki poznawaniu i powtarzalności zdarzeń dziecko nabiera poczucia bezpieczeństwa.

Jak mogę pomóc mojemu dziecku w adaptacji i przy trudnych pożegnaniach?

Rodzic powinien wcześniej przygotować dziecko psychicznie na rozpoczęcie edukacji przedszkolnej. Warto spędzić czas na opowiedzeniu dziecku, co miłego i ciekawego może spotkać go w nowym środowisku, czego będzie mogło się nauczyć, jak i z kim bawić. Wzbudzenie pozytywnych emocji i ciekawości dziecka pomoże mu w adaptacji i przemieni trudny jej okres w przygodę. Ogromnie ważne jest, aby rodzice nie okazywali dziecku swoich lęków związanych z posłaniem go do przedszkola, dziecko bowiem nie rozumiejąc zdenerwowania rodzica zostawione zostanie z trudnymi i niezrozumiałymi emocjami, które będą dodatkowo obiążać maluszka. Spokojny i zrównoważony rodzic pozostawi swoje dziecko w poczuciu zaufania do nowego miejsca i da możliwość poznawania nowego środowiska.

Ważne jest także, aby dziecko posiadało zrozumienie sytuacji, tz iż przedszkole jest następnym etapem w jego życiu i rozwoju, po którym nastąpi szkoła, iż nie jest to coś „za karę, bo mama i tata muszą pracować”. Tłumaczenie dziecku, iż chodzi do przedszkola bo rodzice muszą iść do pracy nadaje temu wydarzeniu negatywne znaczenie i wzbudza poczucie frustracji u dziecka. Uważać może ono, że przedszkole „zabiera” czas, który mogłoby spędzić z rodzicem. Oczywiście dziecko musi mieć świadomość tego, iż rodzice idą do pracy i że to jest coś, co jest niezbędne, warto jednak tłumacząc dziecku sytuację nie nadawać jej mocno emocjonalnej barwy a przedstawić przedszkole jako nowe miejsce pełne nowych i przyjemnych doświadczeń.

Przy pożegnaniach ważny jest spokój, opanowanie, czas poświęcony dziecku, jednakże nie powinny te pożegnania być przeciągane. Dziecko nie może wyczuwać zdenerwowania rodzica, bo wzbudzi to w nim niepokój. Czasami maluszki stosują techniki, aby utrzymać rodzica przy sobie, w takiej sytuacji warto spokojnie tłumacząc dziecku, iż musimy już wyjść, pożegnać się i wyjść.

Rodzic powinien dać czas swojemu maluchowi na przyzwyczajenie się do nowych zasad, nowych opiekunów oraz grupy rówieśniczej.

Dzieci, które przeszły ze żłobka do przedszkola mogą komunikować rodzicom, iż chciałyby wrócić do „starego” przedszkola czy żłobka – taka reakcja spowodowana jest stresem związanym z nowym środowiskiem, czujemy się bowiem bezpieczne w tym, co znamy, nowości są dla nas zawsze źródłem niepokoju. Z czasem jednak, w miarę poznawania środowiska dziecko zaakceptuje nowe miejsce i przestanie rzewnie wspominać poprzednią placówkę. Oczywiście zawsze warto utrzymywać ciepłe wspomnienia z wcześniejszych etapów życia dziecka.

do góry strony